Appendice:Dictionarios/Interlingua-polonese/l

Interlingua-Polonese


A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z


la


laber
czas. spadać, upadać, opadać, obwisać

labial
przym. wargowy

labialisar
czas. labializować

labile
przym. chwiejny, niestały, labilny

labio
rzecz. usta, warga

labiodental
przym. wargowo-zębowy

labor
rzecz. praca, robota
die/jorno/jornata de labor - dzień pracy; excesso de labor - nadmiar pracy; campo de labor - obóz pracy; accidente de labor - wypadek przy pracy; mercato del labor - rynek pracy; visita de labor - wizyta robocza; derecto de labor - prawo pracy; application al labor - podanie o pracę; bursa del labor - hotel robotniczy; contracto/convention de labor - układ pracy; contracto/convention collective de labor - zbiorowy układ pracy; conflicto de labor - konflikt pracy; servicio de labor - służba pracy; durata/duration (del horas) del labor - czas trwania pracy; inspection/inspectorato del labor - inspekcja pracy; inspector del labor - inspektor pracy; capacitate de labor - wydajność pracy; incapace de/inhabile al labor - niezdolny do pracy; incapacitate de/inhabilitate al labor - niezdolność do pracy; conditiones de labor - warunki pracy; aversion/repugnantia pro le labor - niechęć do pracy; relationes de labor - stosunki pracy; gaudio/joia del labor - radość pracy; legislation del labor - prawodawstwo pracy; posto de labor - stanowisko pracy; derecto de labor - prawo pracy; productivitate del labor - wydajność pracy; penuria/scarsitate de labor - brak pracy niedostatek pracy; reduction del tempore/del horas de labor - redukcja czasu pracy/godzin pracy; officio de labor - biuro pracy; consilio de labor - rada robotnicza; suspension/interruption del labor - zawieszenie/przerwanie pracy; lunch/prandio de labor - przerwa obiadowa w pracy; schema de labor - schemat pracy; horas de labor - godziny pracy; gruppo de labor - grupa robocza; tabula de labor - stół do pracy; vestimentos de labor - ubranie robocze; camera/cabinetto de labor - pokój do pracy, gabinet do pracy; ambiente de labor - środowisko pracy; labor professional - praca zawodowa; labor al catena - praca zmianowa; labor corporal/corporee - praca fizyczna; labor(es) manual - praca ręczna; labor administrative - praca administracyjna; labor lucrative - dochodowa praca; labor salariate - praca opłacana; labor domiciliari/a domicilio - praca domowa, praca w domu; labor(es) fortiate - praca przymusowa; labores secundari/accessori/annexe - prace dodatkowe; labores de irrigation - prace irygacyjne; labores de restauration - prace restauracyjne; labor ingrate - niewdzięczna praca; labor de sclavo - praca niewolnicza; labor de precision - precyzyjna praca; labor manual - praca manualna; labor cerebral/intellectual - praca umysłowa, praca intelektualna; labor nocturne/de nocte - praca nocna; labor sedentari - praca siedząca; banco de labor - bank pracy; tabula de labor - stół do pracy; visita de labor - wizyta robocza; dator de labor - pracodawca; methodo de labor - metoda pracy; plano de labor - plan pracy; programma de labor - program pracy; horario de labor - godziny pracy; permisso/certificato de labor - pozwolenie na pracę; interruption/suspension/arresto del labor - przerwanie/zawieszenie/wstrzymanie pracy; surveliante/conductor de labor - nadzorca/kierownik pracy; sin labor - bez pracy, bezrobotny; labor collective/in equipa/de equipa praca kolektywna/praca zespołowa; labores public - roboty publiczne; labor saisonal - praca sezonowa; labor nigre/clandestin - praca na czarno; bove de labor - wół roboczy; cavallo de labor - koń roboczy
mitter se/poner se al labor - brać się do pracy; esser al labor - być w pracy; cercar labor - szukać pracy; dar labor a - dać pracę (komuś)

laborar
czas. pracować

laborator
rzecz. robotnik; pracownik

laboratorial
przym. laboratoryjny
scientia laboratorial nauka laboratoryjna

laboratorio
rzecz. laboratorium

labores fortiate
rzecz. roboty przymusowe

laboriose
przym. pracowity; pracochłonny

laboriositate
pracowitość

labyrinthic
przym. labiryntowy

labyrintho
rzecz. labirynt

lacai
rzecz. lokaj

lacca
lakier

laccar
czas. lakierować

lacedemonie*
przym. lacedaemonian

lacerar
czas. rozdzierać, drzeć

lacerate
przym. podarty, postrzępiony

laco
rzecz. jezioro

laconic
przym. lakoniczny

lacono
Lakończyk

lacrima
rzecz. łza

lacrimabile
przym. opłakany, żałosny, bolesny, godny ubolewania

lacrimal
przym. łzowy
glandula lacrimal - gruczoł łzowy; sacco lacrimal - woreczek łzowy

lacrimar
czas. ronić łzy, płakać

lacrimatori
przym. łzawiący

lacrimogene
przym. łzawiący
gas lacrimogene gaz łzawiący

lacrimose
przym. zalany łzami

lactar
czas. dawać pierś, karmić piersią

lactation
rzecz. laktacja

lacte
rzecz. mleko

lacte de calce
rzecz. bielidło (roztwór wapna)

lactee
przym. mleczny
dieta lactee dieta mleczna; via lactee - Mleczna Droga

lacteria
rzecz. mleczarnia

lactescente
przym. karmiący, mleczny

lactescer
czas. być karmiącym, być w okresie laktacji

lactic
przym. mleczny

lactifere
przym. mleczny, mlekodajny

lacuna
rzecz. dziura, luka

lacunose
przym. z lukami, pełen luk

lacustre
przym. nawodny, jeziorny

lady
rzecz. lady

laic
przym. laicki, świecki

laicisar
czas. laicyzować, zeświecczać

laissez faire
leseferyzm (doktryna wolności ekonomicznej)

lambente
przym. - liżący, migotliwy

lamber
czas. lizać, chłeptać

lamentabile
przym. pożałowania godny

lamentar
czas. lamentować, narzekać, żalić się

lamento
lament, narzekanie

lamentose
przym. narzekający, utyskujący, zrzędny; opłakany, żałosny, godny ubolewania

lamina
rzecz. ostrze

laminar
czas. laminować, wykładać płytkami

laminate
przym. walcowany, laminowany

laminator
rzecz. blacharz

lampa
lampa

lana
wełna

lancea
rzecz. włócznia, oszczep, lanca

lanceamento
rzecz. uruchomienie, wypuszczenie

lancear
czas. wypuszczać, rzucać, uruchamiać

lanceola
rzecz. lancetowaty liść

lanceolate
przym. lancetowaty

lancetta
rzecz. lancet

lancettar
czas. przebijać, kłuć

lancha
rzecz. łódka

landa
rzecz. wrzosowisko, bagnisko, teren bagnisty

languer
czas. omdlewać, marnieć, usychać

languide
przym. omdlewający, apatyczny, ospały, słaby

languorose
przym. omdlewający, apatyczny, ospały, słaby

lanifere
przym. wełnisty

lanose
przym. wełnisty

lanterna
rzecz. latarnia

lanugine
rzecz. puch, meszek

lanuginose
przym. pokryty meszkiem, puchowy

lapidar
czas. obrzucać kamieniami; kamienować

lapidari
przym. lapidarny

lapide
rzecz. kamień

lapide de millia
rzecz. kamień milowy

lapidee
przym. kamienny; kamienisty

lapidescente*
przym. lapidescent

lapidicole*
przym. [Zool.] lapidicolous

lapidific*
przym. lapidific

lapidificar
czas. zamieniać w kamień, powodować kostnienie, petryfikować; skamienieć, osłupieć

lapidose
przym. kamienisty, kamienny

laplacian
rzecz. laplasjan

lapponese
przym. lapoński

lapso
rzecz. lapsus, błąd

lapsus
rzecz. lapsus

lardacee
przym. słoninowaty

lardar
czas. przeplatać, szpikować; nadziewać słoniną

lardo
rzecz. bekon, słonina

lardose
przym. słoninowy, zawierający słoninę

large
przym. duży, obszerny, szeroki; hojny, szczodry


largemente
przysł. w znacznej mierze, w znacznym stopniu

largessa
rzecz. szerokość, wielkość

largor
rzecz. szerokość

laro
rzecz. mewa

larva
larwa

larval
przym. larwalny

larvate
przym. utajony, zamaskowany

larynge
krtań

lasagna
rzecz. lazania

lascive
przym. lubieżny

lascivitate
rzecz. lubieżność

lassa me
zostaw mnie, pozwól mi

lassa-passar
rzecz. przepustka

lassar
czas. pozwalać; zostawiać; powierzać

lassar spatio a
zostawić miejsce na

lasse
przym. zmęczony, znużony

late
szeroki

latente
przym. ukryty, niejawny, uśpiony

latentemente
przysł. w sposób ukryty, niejawnie

later
czas. być ukrytym

lateral
przym. boczny

latere
rzecz. bok; strona

latere a latere
bok w bok, obok, równolegle

laticolle
przym. gruboszyjny

latifundio
rzecz. latyfundium

latin
przym. łaciński

latinesc
przym. na modłę łacińską, łacinopodobny

latinisar
czas. latynizować

latinisation
rzecz. latynizacja

latinista
łacinnik, latynista

latinitate
rzecz. łacińskość

latino
rzecz. łacina

latinophone
przym. latynofoński

latitude
rzecz. szerokość

latitudinal
przym. dotyczący szerokości

latitudinari
przym. tolerancyjny

laton
rzecz. kocioł

latonero
rzecz. kotlarz

latrar
czas. szczekać; obgadywać, obszczekiwać

latrato
rzecz. szczek, szczekanie

latta
rzecz. puszka; blacha
latta de conservas - puszka konserw

laudabile
przym. chwalebny, godny pochwały

laudar
czas. chwalić, pochwalać, wychwalać

laudate
przym. chwalony

laudation
pochwała, laudacja

laudative
przym. pochwalny

laudatori
przym. pochwalny

laude
rzecz. pochwała

laureate
przym. nagrodzony, uwieńczony

laureato
rzecz. laureat

lauree
przym. laurowy

lauro
laur, wawrzyn

lava
rzecz. lawa

lavabile
przym. zmywalny

lavage
rzecz. pranie

lavanda
rzecz. mycie, pranie

lavanderia
rzecz. pralnia

lavar
czas. myć
lavar se le manos de - umywać ręce od czegoś

lavic
przym. dotyczący lawy, lawowy

laxar
czas. rozluźniać, poluzowywać, uwalniać, odprężać; powodować rozwolnienie

laxative
przym. rozwalniający, przeczyszczający

laxe
przym. luźny

laxemente
przysł. luźno

layout
rzecz. layout, makieta, układ

le
rodzajnik określony; jego, go

le Celeste Imperio
rzecz. Królestwo Niebieskie

le altere
inny

le anno sequente
następnego roku, w następnym roku

le belle litteras
rzecz. beletrystyka, literatura piękna

le cinquantesimo
jedna pięćdziesiąta

le conclusion se impone que
nasuwa się wniosek, że

le magis
najbardziej

le major
największy

le major parte
większa część

le melio
najlepiej

le melior
najlepszy

le meno
najmniej

le mesme
ten sam

le minor
najmniejszy

le minus
najmniej

le offerta e le demanda
podaż i popyt

le partes del discurso
części mowy

le pejo
najgorzej

le pejor
najgorszy

le plu
najbardziej

le plus
najbardziej

le plus alte
najwyższy

le plus basse
najniższy

le plus ben
najlepiej

le plus bon
najlepszy

le plus grande
największy

le plus mal
najgorzej

le plus parve
najmniejszy

le plus possibile
jak naj...

le prime vice
po raz pierwszy

le pro e le contra
za i przeciw, pro i kontra

le proxime vice
najbliższym razem, za najbliższym razem

le qual
który

le quales
które

le scopo es
celem jest

le sol de su specie
jedyny w swoim rodzaju

le un le altere
wzajemnie

le unes le alteres
jedni drugich

leader
rzecz. lider

leccar
czas. lizać

lection
rzecz. lekcja

lecto
rzecz. łóżko

lecto de Procrustes
łoże Prokrustowe

lector
rzecz. czytelnik; lektor; czytnik

lector de novas
rzecz. czytnik grup dyskusyjnych

lector de tela
rzecz. przeglądarka WWW

lectura
rzecz. lektura, czytanie
cabinetto de lectura - czytelnia

leder
czas. ranić

ledite
przym. ranny, zraniony

legal
przym. legalny, prawny

legalisar
czas. legalizować

legalisation
rzecz. legalizacja

legalmente
przysł. legalnie, prawnie

legar
czas. delegować, wysyłać; zapisywać w testamencie, zostawiać w spadku

lege
rzecz. ustawa, prawo
proposition de lege - propozycja ustawy; projecto de lege - projekt ustawy; revision de lege - rewizja ustawy; texto de lege - tekst ustawy; lege constitutional - prawo konstytucyjne; lege vigente - obowiązujące prawo; lege de guerra - prawo wojenne; lege martial - prawo wojenne; lege divin - prawo boskie; lege natural - prawo naturalne; lege de jungla - prawo dżungli; leges de hospitalitate - prawo gościny; lege de inertia - prawo inercji, prawo bezwładności; violation del lege - naruszenie prawa
sequer le leges - przestrzegać praw; observar un lege - przestrzegać prawa; revider leges - dokonać rewizji prawa; adoptar un lege - przyjąć prawo; promulgar un lege - ogłaszać prawo, proklamować prawo; sanctionar un lege - sankcjonować prawo; transgreder le lege - przekraczać prawo; infringer le lege - naruszać prawo; violar le lege - pogwałcić prawo; poner extra le lege - stawiać poza prawem; esser extra le lege - być poza prawem
secundo le littera del lege - zgodnie z literą prawa; in nomine del lege - w imieniu prawa; contrari al lege - sprzeczny z prawem, wbrew prawu; conforme al lege - zgodnie z prawem; per lege - prawnie, zgodnie z prawem


Terminologia specjalistyczna:


Stosunki międzynarodowe - Relationes international


conflicto de leges - kolizja norm prawnych


legenda
rzecz. legenda

legendari
przym. legendarny

leger
czas. (1). czytać
saper leger e scriber - umieć czytać i pisać; leger super le labios - czytać z warg, czytać z ust; leger le cartas - czytać mapy; leger le contator del gas - odczytać licznik gazu; placer/joia/gaudio de leger - przyjemność/radość czytania; leger alco a un persona - czytać coś komuś; on poteva leger su furia in su facie - jego wściekłość można było na twarzy; leger inter le lineas - czytać między wierszami; leger per voce - czytać na głos
(2). zbierać, gromadzić
leger spicas - zbierać kłosy

legibile
przym. czytelny

legibilitate
rzecz. czytelność

legier
przym. lekki; pobieżny, powierzchowny, płytki; zwinny, zręczny, ruchliwy

legieressa
rzecz. powierzchowność, pobieżność; zręczność, zwinność; lekkość

legiermente
przysł. lekko; powierzchownie, pobieżnie; zwinnie, zręcznie

legiferar
czas. stanowić prawo

legifere
przym. ustawodawczy, prawodawczy

legion
rzecz. legion; legia; masa, wielka ilość

legionari
przym. legionowy

legionario
rzecz. legionista

legisferer
czas. stanowić prawo, uchwalać ustawy, wydawać ustawy

legislation
rzecz. prawodawstwo, legislacja


Terminologia specjalistyczna:


Stosunki międzynarodowe - Relationes international


legislation national - ustawodawstwo krajowe
legislation interne - ustawodawstwo wewnętrzne


legislative
przym. ustawodawczy, prawny, legislacyjny
poter legislative - władza ustawodawcza; assemblea legislative - zgromadzenie ustawodawcze; corpore legislative - ciało ustawodawcze

legislator
rzecz. legislator, prawodawca

legislatura
rzecz. legislatura, władza ustawodawcza

legitimar
czas. uznawać ślubne pochodzenie; sankcjonować, legitymizować, uzasadniać, usprawiedliwiać
legitimar un filio natural - uznawać prawowitość syna; infante legitimate - prawowite dziecko; legitimar su conducta/comportamento - usprawiedliwiać swoje zachowanie, swoje postępowanie

legitimation
rzecz. legitymacja, uprawnienie; uzasadnienie, usprawiedliwienie, legitymizacja
legitimation del conducta/comportamento de un persona - usprawiedliwienie czyjegoś zachowania

legitime
przym. uprawniony, prawowity; uzasadniony, usprawiedliwiony
rzecz. - prawowite dziecko; principe/soverano legitime - prawowity władca; matrimonio/maritage legitime - prawny ślub; conjuge/sponso legitime - prawowity małżonek; proprietate legitime - prawowita własność; ration legitime - usprawiedliwiony powód; legitime defensa - usprawiedliwiona obrona; revindicationes legitime - uzasadnione roszczenia; proprietario legitime - prawowity posiadacz

legitimitate
rzecz. prawność, uprawnienie

legumina
rzecz. [Chem.] legumina

legumine
rzecz. jarzyna, warzywo
jardin de legumines - ogród warzywny; cultor/cultivator de legumines - plantator warzyw; venditor/mercator/mercante de legumines - sprzedawca warzyw, handlarz warzywami; mercato de legumines - rynek warzywny; suppa de legumines - zupa jarzynowa; legumines de estufa - warzywa cieplarniane

legumines
rzecz. warzywa, jarzyny

leguminiforme*
przym. leguminiform

leguminose
przym. strączkowy
plantas leguminose - rośliny strączkowe

lei
rzecz. lej (waluta rumuńska)

leitmotiv
rzecz. leitmotiv, motyw przewodni

lemma
rzecz. lemat

lemming
rzecz. leming

leninismo
rzecz. leninizm
le marxismo leninismo - marksiszm-leninizm

lentamento
rzecz. spowalnianie

lentar
czas. spowalniać, zwalniać

lente
rzecz. soczewica; soczewka, obiektyw
przym. powolny; lepki

lentemente
przysł. powoli

lenticular
przym. soczewkowy, soczewkowaty

lentiforme
przym. soczewkowaty, w kształcie soczewki

lentigine
rzecz. pieg, cętka

lentiginose
przym. piegowaty, nakrapiany, cętkowany

lentor
rzecz. powolność

leon
rzecz. lew

leonin
przym. lwi

leopardo
rzecz. lampart

lepidoptere
przym. łuskoskrzydły

lepore
rzecz. zając

leporin
przym. zajęczy

lepra
rzecz. trąd

leprose
przym. trędowaty, trądowy

lepton
rzecz. lepton

lese
przym. zraniony, uszkodzony

lesion
rzecz. uszkodzenie, zranienie

lethal
przym. śmiertelny

lethargic
przym. letargiczny, ospały

lette
rzecz. Łotysz
przym. łotewski

letton
Łotysz; język łotewski; łotewski

leucemia
rzecz. białaczka, leukemia

leucemic
przym. białaczkowy

levamento
rzecz. podnoszenie, unoszenie; usuwanie

levantin
przym. lewantyński

levar
czas. podnosić; usuwać
levar se - wstawać, podnosić się; levar del sol - wschód słońca; levar le question - podnieść kwestię

levata
rzecz. pobór, rekrutacja, werbunek, ściąganie

levate
przym. podniesiony

levator
rzecz. lewar, dźwignia, podnośnik

levatura
rzecz. drożdże (kulinarne), zakwas, zaczyn, ferment
levatura de bira – drożdze piwne; levatura de pan - drożdże do pieczenia chleba

leve
przym. (1). lekki
(a)melioration leve - lekka poprawa; castigamento leve - lekka kara; levemente acide - lekko kwaśny; levemente vulnerate - lekko ranny
(2). lewy
oculo leve - lewe oko; mano leve - lewa ręka; gamba leve - lewa noga; ripa leve - lewy brzeg; latere leve - lewa strona; ala leve - lewe skrzydło; scriber con le mano leve - pisać lewą ręką; a leve - na lewo, po lewej
(3). lekki, frywolny, lekkomyślny, błahy

levemente
przysł. lekko

levitar
czas. lewitować

levitation
rzecz. lewitacja

levogyr
przym. lewoskrętny

levorso
po lewej, na lewo

lexic
przym. leksykalny, słownikowy

lexical
przym. leksykalny, słownikowy

lexicalmente
przysł. leksykalnie, słownikowo

lexico
rzecz. słownik, leksykon

lexicographic
przym. leksykograficzny, słownikarski

lexicographo
rzecz. leksykograf, słownikarz

liaison
rzecz. związek, powiązanie

libellar
czas. spotwarzać, zniesławiać

libellista
oszczerca, paszkwilant, potwarca

libello
rzecz. paszkwil, oszczerstwo, potwarz, zniesławienie

liberal
rzecz. liberał
przym. liberalny

liberalisar
czas. liberalizować

liberalisation
rzecz. liberalizacja

liberar
czas. uwalniać

liberate
przym. uwolniony

liberation
rzecz. uwolnienie, wyzwolenie

libere
przym. wolny, swobodny

libere mercato
rzecz. wolny rynek

liberemente
przysł. swobodnie, dowolnie, wolno

libertari
przym. libertariański, wolnościowy

libertate
rzecz. wolność, swoboda

libertin
przym. libertyński; rozwiązły, rozpustny

libertinage
rzecz. rozpusta, rozwiązłość

libido
rzecz. libido

libra
rzecz. funt

libra sterling
rzecz. funt szterling

libral
przym. funtowy

libreria
rzecz. księgarnia

libreria de occassion
rzecz. antykwariat

librero
rzecz. księgarz

libretto
rzecz. libretto
libretto de labor - książeczka pracy

libriforme*
przym. [Bot.] libriform (= of the nature of liber)

libro
rzecz. książka, książeczka, księga
libro de cheques - książeczka czekowa; libro telephonic - książka telefoniczna; libro de cocina - książka kucharska; libro de imagines - książka z obrazkami; libro de referentia - informator; libro de consultation - informator; libro scholar - podręcznik; libro de tasca - książka kieszonkowa; libro pro pueras - książka dla dziewcząt; libro de memoria - pamiętnik; libro de precarias - modlitewnik; libro electronic - książka elektroniczna; libro con copertura dur - książka z twardą okładką; libro brochate - książka broszurowana, broszura; libro blanc - biała księga; libros de occasion - książka okazja; libro de secunde mano - książka używana, książka z drugiej ręki; libro favorite - ulubiona książka; le Libro del Libros - księga wszystkich ksiąg; libro de revelation - księga objawień; amator de libros - miłośnik książek; armario de libros - biblioteczka; mercato de libros - rynek książkowy; venditor de libros - księgarz, sprzedawca książek; libro de cassa - książka kasowa; valor secundo le libros - wartość księgowa; tenitor de libros - księgowy
tener le libros - prowadzić księgowość

libyan
przym. libijski

libyc
przym. libijski

licentia
rzecz. licencja, zezwolenie, koncesja; rozwiązłość, rozpasanie

licentiamento
rzecz. licencjonowanie

licentiar
czas. licencjonować

licentiose
przym. rozwiązły, rozpustny, wyuzdany
conducta licentiose - rozwiązłe zachowanie

lichen
rzecz. liszaj

lichenoide
przym. liszajowy

lichenose
przym. porostowy, liszajowy, lichenowy

licite
przym. dozwolony

lienteria
rzecz. biegunka

lienteric
przym. biegunkowy

liga
rzecz. liga

ligamento
rzecz. ścięgno

ligamentose
przym. wiązadłowy

ligamine
rzecz. łącze, odsyłacz, łącznik; hiperłącze

ligar
czas. oprawiać (książki); łączyć, przypinać

ligate
przym. wiązany; powiązany, związany

ligatura
rzecz. ligatura, oprawa, okładka

lignicole*
przym. lignicole, lignicolous

lignificar
czas. drewnieć, zamieniać się w drewno

ligniforme
przym. drzewopodobny, drzewiasty, drewniasty

lignite
rzecz. węgiel brunatny, lignit

ligno
rzecz. drewno

lignose
przym. drzewiasty, drewniany

liguistic
przym. językowy, lingwistyczny

ligure
Liguryjczyk

liliacee
przym. liliowaty

lilio
rzecz. lilia
lilio de aqua - lilia wodna

lima
rzecz. pilnik

limace
rzecz. ślimak

limaciforme
przym. ślimakowaty

limar
czas. pilnikować, gładzić pilnikiem

liminar
przym. progowy; wstępny, otwierający, przygotowawczy

limine
próg, wartość graniczna

limitabile
przym. dający się ograniczyć

limitar
przym. ograniczać, limitować

limitate
przym. ograniczony, limitowany; nierozgarnięty, prymitywny, ograniczony
(a) ograniczony do

limitation
rzecz. ograniczenie

limitative
przym. ograniczający, limitacyjne, limitujący

limite
rzecz. granica, bariera
poner limites - stawiać granicę, bariery

limitrophe
przym. graniczący, ościenny, przygraniczny, pograniczny
limitrophe de przylegający do

limon
rzecz. cytryna

limonada
rzecz. lemoniada

limpide
przym. przezroczysty, przejrzysty

limpiditate
rzecz. przezroczystość, przejrzystość

linea
rzecz. wiersz, linia; lina, sznur

linea calide
gorąca linia

linea de tram
rzecz. linia tramwajowa

linea telephonic
rzecz. linia telefoniczna

lineage
rzecz. pochodzenie

lineal
przym. liniowy

linealmente
przysł. liniowo

linear
przym. liniowy, linearny

lineetta
rzecz. linijka, linijeczka, kreska, kreseczka

lingua
rzecz. (1). język [Anat., Geog]
lingua saburral/saburrose - obłożony język; lingua de bove - ozór wołowy; lingua glaciari - język lodowcowy, ozór lodowca; lingua bifide - rozdwojony język; lingua de terra - przylądek, cypel; le parola jace super mi lingua - mam słowo na końcu języka; monstrar/tirar le lingua a un persona - pokazać komuś język; puncta del lingua - czubek języka; inflammation del lingua - zapalenie języka; [Biblia] linguas de foco - języki ognia; [Bot] lingua de can - dzika róża
(2). język [Lingw.]
lingua matre - język ojczysty (dosł. matczyny); lingua materne/maternal - język ojczysty (dosł. matczyny); lingua morte - martwy język; lingua vive/vivente - żywy język; lingua estranier - język obcy; lingua analytic - język analityczny; lingua synthetic - język syntetyczny; linguas classic - język klasyczny; linguas moderne - język nowoczesny, język współczesny; lingua dominante - język dominujący; linguas indoeuropee - języki indoeuropejskie; linguas romanic - języki romańskie; linguas germanic - języki germańskie; linguas caucasian - języki kaukaskie; lingua fonte - język źródłowy; lingua primitive - język pierwotny; lingua de labor - język roboczy; lingua de machina - język maszynowy; lingua de programmation - język programowania; lingua estranier - język obcy; lingua parlate - język mówiony; lingua scribite - język pisany; lingua ponte - pomost językowy, język-pomost; lingua scripte - język pisany; lingua mixte - język mieszany; lingua parlate/oral - język mówiony; lingua polonese - język polski; lingua de cultura - język kulturalny; lingua popular - język ludowy; lingua del pais - język narodowy; lingua universal - język uniwersalny; lingua mundial - język światowy; lingua auxiliar - język pomocniczy; lingua vehicular - język użytkowy, język codziennych kontaktów; confusion de linguas - pomieszanie języków; lingua franc - lingua franca; de/in tres linguas - trzyjęzyczny, w trzech językach; sentimento del lingua - wyczucie językowe; professor de lingua(s) - nauczyciel języków; cognoscentias/cognoscimentos de un lingua - znajomość języka; manual de lingua - podręcznik do nauki języka; exercitio de lingua - ćwiczenie językowe; curso de lingua - kurs językowy; inseniamento de linguas - nauczanie języków; tresor de un lingua - skarbnica językowa; puressa del lingua - czystość języka; gruppo de linguas - grupa językowa; studio de un lingua - studia językowe, studiowanie języka; un curso celere del lingua - przyspieszony, intensywny kurs nauki języka; parentato de linguas - pokrewieństwo językowe; acquisition de un lingua - nabycie języka, poznanie języka; rivalitate de linguas - rywalizacja języków
Synonimy: linguage, idioma, dialecto, argot, parola, slang, jargon


linguage
rzecz. język
linguage assemblator - assembler; linguage de marcatores - język znaczników (np. HTML); linguage figurate - język przenośny, język figuratywny; linguage expressive - ekspresyjny język; linguage floride - kwiecisty język; linguage injuriose - obelżywy język; linguage jornalistic - język dziennikarski; linguage popular - język potoczny; linguage technic - język techniczny; linguage administrative - język administracyjny; linguage commercial - język handlowy; linguage libresc - język książkowy; linguage biblic - język biblijny; linguage mimic/de gestos - język mimiczny, język gestów; linguage corporal/corporee/del corpore - język ciała; linguage discursive - rozwlekły język; linguage del amor - język miłości; linguage del flores - język kwiatów; linguage del apes - język pszczół; linguage cifrate - szyfr, język zaszyfrowany; linguage binari - język binarny; linguage de jornal - język gazetowy; linguage de programmation - język programowania; linguage algorithmic - język algorytmiczny; linguage infantin/infantil/del infante - dziecięcy język; linguage corrupte - popsuty język; linguage diplomatic - język dyplomatyczny; linguage cynegetic/de chassatores - język myśliwych; linguage floride - kwiecisty język; linguage figurative - język przenośny, język figuratywny; linguage exuberante - przesadny język; linguage contemporanee - język współczesny; linguage vulgar/grossier - język wulgarny/prostacki/grubiański; linguage incorrecte/erronee - język niepoprawny/z błędami; virtuose de linguage - wirtuoz języka; corruption/deterioration del linguage - psucie języka;

lingual
przym. językowy

linguista
rzecz. lingwista, językoznawca

linguistic
przym. lingwistyczy, językowy

linguistica
rzecz. lingwistyka, językoznawstwo

linguisticamente
przysł. lingwistycznie, językowo

linimento
rzecz. maź, płyn do wcierania, mazidło

linir
czas. wcierać

liquefacer
czas. upłynniać, robić płynnym, topić

liquefacite
przym. stopiony, roztopiony

liquefacte
przym. stopiony, roztopiony

liquefactibile
przym. topliwy, zdatny do stopienia

liquefactive
przym. topiący

liquescer
czas. stawać się płynnym, ciekłym

liquidabile
przym. topliwy

liquidar
czas. likwidować; spłacać (ostatecznie)

liquidation
rzecz. likwidacja

liquide
przym. ciekły, płynny

liquiditate
rzecz. płynność

liquorose
przym. alkoholowy, zawierający alkohol

lira
rzecz. lir

lisiar
czas. gładzić, wygładzać, wyrównywać

lisie
przym. gładki

lisiemente
przysł. gładko

lista
rzecz. lista, wykaz

lista de adresses
rzecz. lista adresowa

listar
czas. listować

lithic
przym. kamienisty, kamienny; litowy

lithographiar
czas. litografować

lithographic
przym. litograficzny

lithographo
litograf

lithoide
przym. podobny do skały, podobny do kamienia

litigar
czas. procesować się; kwestionować, wieść spór

litigio
rzecz. spór prawny, proces, sprawa sądowa

litigiose
przym. pieniaczy, kłótliwy; sporny, dyskusyjny, wątpliwy, niepewny

litoral
rzecz. wybrzeże
przym. nadbrzeżny

litore
rzecz. wybrzeże

litro
rzecz. litr

littera
rzecz. 1. litera
littera minuscule - mała litera; littera majuscule - wielka litera, wersalik; littera capital - wielka litera; littera initial - inicjał; littera de impression - litera drukowana; littera italic - litera pochyła, italik, kursywa; littera cursive - litera pochyła, italik, kursywa; littera umbrate - litera cieniowana; littera ornamental - litera ozdobna; litteras del alphabeto - litery alfabetu; littera adhesive - litera samoprzylepna; combination de litteras - kombinacja liter; funder litteras - odlewać litery
esser scribite in litteras de auro - być wypisanym złotymi literami; esser scribite in litteras de sanguine - być wypisanym krwawymi literami; remaner littera morte - pozostać martwą literą; interpretation al pede del littera - interpretacja co do litery
2. list, pismo, korespondencja
littera amorose - list miłosny; littera de amor - list miłosny; littera per avion - list lotniczy; littera de recommendation - list polecający; littera con valor indicate - list wartościowy; littera de cambio - weksel; littera de credito - list kredytowy; littera commercial - list handlowy; littera de affaires - pismo biznesowe; littera anonyme - list anonimowy; littera circular - list okrężny, pismo okrężne; littera pastoral - list pasterski; littera aperte - list otwarty; littera expresse - list ekspresowy; littera urgente - pilny list; excambio de litteras - wymiana korespondencji; papiro pro litteras - papier listowy; testa de littera - nagłówek listu; capite de littera - nagłówek listu; littera registrate - list polecony; littera recommendate - list polecony; littera de adeo - list pożegnalny
excambiar litteras - wymieniać listy; scriber litteras - pisać listy; inviar litteras - wysyłać listy; jectar un littera in le cassa de litteras - wrzucać list do skrzynki na listy; registrar un littera - wysyłać list polecony; recommendar un littera - wysyłać list polecony; postar un littera - nadawać list; per littera - listownie; portar un littera - dostarczyć list
3. (litteras) literatura

litteral
rzecz. literał
przym. dosłowny, literalny

litteralmente
przysł. dosłownie, literalnie

litterari
przym. literacki

litteras
rzecz. (l.mn.) listy; literatura
homine de litteras - człowiek pióra, pisarz; le belle litteras - literatura piękna; facultate de litteras - wydział literatury; litteras moderne - literatura współczesna; litteras classic - literatura klasyczna

litterate
przym. wykształcony, oczytany

litteratura
rzecz. literatura

lituan
przym. litewski; język litewski

lituano
rzecz. Litwin; język litewski

liturgia
rzecz. liturgia

liturgic
przym. liturgiczny

livide
przym. siny, zsiniały; posiniaczony

livonie
przym. inflancki

livrar
czas. dostarczać

livration
rzecz. dostawa

lo
to

lo mesme
to samo

lo que
to, co

lobate
przym. płatowaty

lobo
płat, płatek

lobular
przym. płatkowaty, płatowy

lobulate
przym. o małych płatkach

locabile
przym. do wypożyczenia, do wynajęcia

local
przym. lokalny
rzecz. lokal, pomieszczenie

localisar
czas. lokalizować

localisation
rzecz. lokalizacja, zlokalizowanie, umiejscowienie

localitate
rzecz. miejscowość

localmente
przysł. lokalnie

locar
czas. lokować, umieszczać; wypożyczać, dawać w dzierżawę, wynajmować

locatario
rzecz. lokator; najemca, dzierżawca

locate
przym. umiejscowiony, zlokalizowany, położony

location
rzecz. najem, dzierżawa

locative
przym. dzierżawny, czynszowy; [Gram.] oznaczający miejsce

locativo
rzecz. miejscownik

locator
rzecz. wynajmujący, oddający w najem, wydzierżawiający

loco
rzecz. miejsce
ab iste loco - od tego miejsca; hic non es loco pro - nie miejsce tu na; in loco de - zamiast; in prime loco - w pierwszym rzędzie; in secunde loco - po drugie, w drugim rzędzie; in su loco - na jego miejsce, zamiast tego; loco criminal/del delicto - miejsce zbrodni/przestępstwa; complemento (adverbial) de loco - dopełnienie miejsca (gram.); loco de nascentia - miejsce urodzenia; loco de reposo - miejsce spoczynku; loco de travalio/de labor - miejsce pracy; unitate de loco - (Teatr) jedność miejsca; loco geometric - miejsce geometryczne; Locos Sancte - Święte Miejsca; loco commun - komunał, banał, oklepanka; facer loco - robić miejsce; haber loco - mieć miejsce; dar loco a - dać komuś miejsce
Synonimy: ambito, area, districto, localitate, region, sector, spatio, sphera, terreno, territorio, zona


locomobile
rzecz. lokomobila
przym.

locomotion
rzecz. lokomocja

locomotive
przym. ruchomy, podróżniczy, lokomocyjny

locomotor
przym. ruchomy

locotenente
rzecz. porucznik

locution
rzecz. wyrażenie

locutor
rzecz. rozmówca

logarithmic
przym. logarytmiczny

logarithmo
rzecz. logarytm

loge
rzecz. loża

logic
przym. logiczny
conclusion logic - logiczna konkluzja; paradoxo logic - paradoks logiczny; principios logic - zasady logiczne; pensar logicamente - myśleć logicznie; analyse (-ysis) logic - analiza logiczna

logica
rzecz. logika

logicamente
przysł. logicznie

logico
rzecz. logik

logistica
rzecz. logistyka
problemas de logistica - problemy logistyki

logomache
przym. logomachiczny, dotyczący walki na słowa

logomachia
rzecz. logomachia, walka słowna, spór o słowa

logomachic
przym. logomachiczny, dotyczący walki na słowa

logos
rzecz. [Filozof.] słowo, mowa

londonese
przym. londyński

longanime
przym. cierpliwy, wyrozumiały

longe
przym. długi; daleko, z dala
longe de - długi na; daleki od; a longe termino - na długi termin; de longe - z daleka; esser longe de imaginar se que - być dalekim od wyobrażenia sobie, że; depost longe - od dawna; de longe - z daleka, z oddali; ante longe tempore - dawno, dawno temu; depost longe tempore - od dawna; al longe - nareszcie, w końcu, ostatecznie; al longe de - wzdłuż; tanto longe que - tak długo jak; pro longe - na długo

longeve
przym. długowieczny
homine longeve - długowieczny człowiek

longevitate
rzecz. długowieczność
tabellas de longevitate - tabele długowieczności, tabele długości życia

longitude
rzecz. długość

longitudinal
przym. wzdłużny

longor
rzecz. długość
mesura de longor - miara długości; determination de longor - określenie długości; differentia de longor - różnica w długości

lontan
przym. daleki, odległy
China es un pais lontan - Chiny to daleki kraj; futuro lontan - daleka przyszłość; passato lontan - odległa przeszłość

lontano
daleko
al lontano - w dal; de lontano - z daleka; de presso e de lontano - z bliska i z daleka; lontano del oculos, lontano del corde - co z oczu, to z serca; tu ha jectate (le balla/le petra, etc.) troppo lontano - rzuciłeś piłkę/kamień za daleko; isto pote conducer nos lontano - to może nas daleko zaprowadzić; tu non es lontano del veritate - nie jesteś daleko od prawdy; esser lontano del cammino - być z dala od drogi; le vacantias es ancora lontano - wakacje są jeszcze daleko

loquace
przym. gadatliwy
persona loquace - gadatliwa osoba

loquacitate
rzecz. gadatliwość
loquacitate fatigante - męcząca gadatliwość

lor
ich

lord
rzecz. lord
Camera del lords - Izba Lordów; Lord Mayor - Lord Mayor, burmistrz

lore
ich

lores
ich

los
je, im

lot
rzecz. seria, partia

loto
rzecz. lotos

lotophage
przym. lotosożerny

lotto
rzecz. loteria

loxodromic
przym. loksodromiczny

loxodromo
rzecz. loksodroma, krzywa loksodromiczna

loyal
przym. lojalny

loyalista
rzecz. lojalista

loyalitate
rzecz. lojalność

lubric
przym. śliski; niemoralny, sprośny

lubricar
czas. smarować, oliwić

lubricate
przym. nasmarowany

lubricative
przym. smarowniczy, smarujący

lubricitate
rzecz. śliskość; niemoralność, sprośność

lubrificar
czas. smarować

luce
rzecz. światło

lucente
przym. jasny, świecący, błyszczący

lucer
czas. świecić

luces de rampa
rzecz. światła rampy

lucidar
czas. czynić jasnym, zrozumiałym

lucide
przym. jasny, świecący, błyszczący; jasny, klarowny, wyraźny

lucrar
czas. zyskiwać, zarabiać

lucrative
przym. dochodowy, lukratywny

lucro
rzecz. zysk, profit, dochód

lucrose
przym. lukratywny, zyskowny, intratny, dochodowy, korzystny

lucta
rzecz. walka

luctar
czas. walczyć, bić się
Illes luctava pro libertate - oni walczyli o wolność

luctuose
przym. żałobny, smutny, posępny

luder
czas. grać

ludificar
czas. wyśmiewać, wykpiwać

ludite
przym. grany

ludo
rzecz. zabawa, gra

luger
czas. lamentować, płakać; opłakiwać

lugubre
przym. ponury, żałobny, posępny, smutny

lumbago
rzecz. lumbago

lumbar
przym. lędźwiowy

lumbo
rzecz. lędźwie
dolor de lumbos - ból lędźwi, lumbago

lumbrical
przym. glistowaty

lumbrico
rzecz. glista

lumine
rzecz. światło

luminescente
przym. świecący się

luminescer
czas. świecić się

luminose
przym. świetlny; świetlisty

luna
rzecz. księżyc

lunar
przym. księżycowy

lunate
przym. w kształcie półksiężyca

lunatic
przym. obłąkany, szalony, obłąkańczy; kapryśny, dziwaczny, cudaczny

lunch
rzecz. lunch

lunchar
czas. (wym. lunczar) jeść lunch

lunedi
rzecz. poniedziałek

lunetta
rzecz. luneta

lunulate*
przym. lunulate, lunulated

lupin
przym. wilczy

lupo
rzecz. wilk

lupulin
przym. lupulinowy, chmielowy

lupulo
rzecz. chmiel

lusitan
przym. portugalski, luzytański

lustral
przym. czyszczący

lustrar
czas. czyścić, oczyszczać; polerować, nadawać połysk; lustrować

lustro
rzecz. blask, połysk; świetność

lustrose
przym. błyszczący, połyskujący, lśniący

lutheran
przym. luterański

lutheranismo
rzecz. luteranizm

lutherano
rzecz. luteranin

lutheric
przym. luterański

luxar
czas. zwichnąć, przemieścić; zaburzyć, zakłócić

luxation
rzecz. zwichnięcie

luxemburgese
przym. luksemburski

luxo
rzecz. luksus, przepych

luxose
przym. luksusowy, zbytkowny

luxuria
rzecz. bujność, płodność, kwiecistość

luxuriante
przym. bujny, wybujały, bogaty

luxuriar
czas. rozkoszować się, używać, dogadzać sobie, oddawać się rozpuście

luxuriose
przym. obfity; luksusowy

lycanthropic
przym. wilkołakowy

lycanthropo
rzecz. wilkołak

lyceano
rzecz. licealista

lyceo
rzecz. liceum

lympha
rzecz. limfa; sok (w roślinie)

lymphatic
przym. limfatyczny

lynchamento
lincz, linczowanie

lynchar
czas. linczować

lyra
rzecz. lira

lyric
przym. liryczny

lyrica
rzecz. liryka

lyricamente
przysł. lirycznie

lyrismo
rzecz. liryzm

lytic
przym. lityczny, rozkładający